Έθιμα για το Πάσχα στην Ελλάδα

Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή του χριστιανισμού.”Εορτών εορτή και πανήγυρις εστί πανηγύρεων” λέει το τροπάριο. Η λέξη Πάσχα προέρχεται από την Αραμαική και Εβραϊκή λέξη «Πεσάχ» και «Πάσχα» που σημαίνουν «πέρασμα». Συμβολίζουν το πέρασμα του Εβραϊκού Λαού από την Αίγυπτο, στην ελευθερία προς γη της επαγγελίας.Για τους χριστιανούς συμβολίζει την ” εκ νεκρών ανάσταση” του Χριστού, τη νίκη Του δηλαδή ενάντια στο θάνατο.

Σαράντα μέρες κράταγε η νηστεία από το Πάσχα.Τόσες νήστεψε και ο Χριστός στην έρημο. Τα παλιά χρόνια μετραγαν τις μέρες με την κυρά Σαρακοστή, αυτή ήταν το ημερολόγιο.

κάθε Σάββατο έκοβαν και ένα πόδι. Το τελευταίο το έκοβαν το Μεγάλο Σάββατο.

Σάββατο του Λαζάρου στην Ορθόδοξη Εκκλησία
Το Σάββατο του Λαζάρου ή  Λαζαροσάββατο  στην Ανατολική Ορθόδοξη
Εκκλησία και όσες καθολικές εκκλησίες ακολουθούν το βυζαντινό τελετουργικό
είναι η μέρα πριν την Κυριακή των Βαΐων. Την ημέρα αυτή εορτάζεται η
ανάσταση του Λαζάρου από τη Βηθανία, ένα γεγονός το οποίο περιγράφεται
στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον.
Το Σάββατο του Λαζάρου και η Κυριακή των Βαΐων έχουν τη μοναδική θέση
στο εκκλησιαστικό έτος ως μέρες χαράς ανάμεσα στη Μεγάλη Σαρακοστή και
το θρήνο της Μεγάλης Εβδομάδας.
Το Σάββατο του Λαζάρου είναι μέρα στην οποία, παραδοσιακά, οι ερημίτες
εγκαταλείπουν τις σκήτες τους και επιστρέφουν στο μοναστήρι για τη Μεγάλη
Εβδομάδα. Στην Ελλάδα, το Σάββατο του Λαζάρου φτιάχνουν ειδικά ψωμάκια
που μοιάζουν με σαβανομένο άνθρωπο και ονομάζονται λαζαράκια, ενώ τα
παιδιά τραγουδούν τα λαζαρικά, κάλαντα ειδικά για την ημέρα.

Πιο διαδεδομένο έθιμο για το Σάββατο του Λαζάρου είναι τα «κάλαντα του
Λαζάρου». Τα κάλαντα ήταν αποκλειστικά σχεδόν γυναικεία υπόθεση με τις
μικρές «Λαζαρίνες» να τραγουδούν και να αναγέλλουν τη χαρμόσυνη εορτή.
Την παραμονή της γιορτής, οι Λαζαρίνες ξεχύνονταν στα χωράφια και
μάζευαν λουλούδια με τα οποία στόλιζαν μικρά καλαθάκια.
Φορώντας ειδικές στολές, γύριζαν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας το Λάζαρο
και εισέπρατταν μικρό φιλοδώρημα, χρήματα, αυγά, φρούτα ή άλλα
φαγώσιμα.

τα Βάγια

Την Κυριακή των Βαΐων, σε ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, όλοι οι ναοί στολίζονται με κλαδιά από βάγια( τώρα πια βλέπουμε δάφνες ,φοίνικες, ιτιά ή και ελιά) που μετά την λειτουργία μοιράζονται στους πιστούς.

Τη Μεγάλη Δευτέρα αρχίζει η πιο αυστηρή νηστεία.Κάθε δουλειά έπρεπε να σταματήσει, μόνο ο καθαρισμός των σπιτιών επιτρεπόταν και η προετοιμασία για όλα τα απαραίτητα του Πάσχα. Έτσι το σπίτι θα γεμίσει με αρώματα από κουλούρια και τσουρέκια, θα βάψουμε τα αβγά και τα βαφτηστήρια θα περιμένουν τις λαμπάδες και το σοκολατένιο αυγό από το νονό τους.

Τη νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης, σε κάποιες περιοχές φέρνουν κουλούρια στην εκκλησία,τα οποία μετά τη λειτουργία τα μοιράζουν στον κόσμο.

Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, οι γυναίκες αγρυπνούν στην εκκλησία και μοιρολογούν , στολίζοντας τον τάφο του Ιησού.

την Μεγάλη Παρασκευή , αφού ψάλλουν τα εγκώμια θα γίνει η περιφορά του επιτάφιου στο χωριό.

Μεγάλο Σάββατο πρωί θα χτυπήσουν η καμπάνες για την πρώτη ανάσταση. Αμέσως μετά την εκκλησία οι νοικοκυρές ζυμώνουν τη κουλούρα της λαμπρής και οι άντρες αναλαμβάνουν το αρνι, που θα μπεί την επόμενη μέρα στη σούβλα.

Αργά το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου θα ακουστεί το “Δεύτε λάβετε φώς” και με τις άσπρες λαπάδες παίρνουν οι πιστοί το Αγιο φώς. Μόλις ακουστεί το Χριστός Ανέστη γίνεται πανδαιμόνιο.Οι καμπάνες χτυπούν χαρμόσινα, ολοι ανταλλάσουν ασπασμούς και τσουγκρίζουν τα αυγά τους.

Γυρίζοντας από την Ανάσταση στο σπίτι, σταυρώνουν με το Αγιο Φώς το ανώφλι της εξώπροτας και ανάβουν το καντήλι και η φλόγα του δεν πρέπει να σβήσει για 40 ολόκληρες μέρες

λίγα φύλλα εργασίας:

και οι συνταγές για την Μεγάλη Πέμπτη: